 „RadioStany” – to audycja, w której wraz z Janem Białostockim będziemy mogli odkrywać nieznane zakątki USA, poznawać fascynujących ludzi i ich niezwykłe historie. Usłyszymy jak wygląda podróżowanie w amerykańskim stylu oraz o tym jak odkrywanie USA może zmienić spojrzenie na świat. W audycji autor odwiedzi m. in. Górę Rushmore, San Francisco, Los Angeles, Las Vegas, Wielki Kanion i Hawaje. Na wyjątkową podróż po Stanach Zjednoczonych zaprasza Jan Białostocki. Emisja w każdą niedzielę o godz. 18.30.

Na planie grywał role drugoplanowe, ale w dziejach USA i świata przypadła mu rola o wiele ważniejsza. Ronald Reagan zasiadał w Białym Domu w latach 1981-1989. <br>

RadioStany

"Konserwatyzm, reformy, mocarstwowość". Prezydentura Ronalda Reagana

Alaska – kojarzona z zimnem, wysokimi górami i życiem na odludziu – jest o wiele bardziej różnorodna, niż może się wydawać. Mówił o tym w Polskim Radiu 24 podróżnik Damian Hadaś, autor książki "Alaska. Przystanek na Krańcu Świata". 

"To nie jest łatwe miejsce do życia". Podróżnik Damian Hadaś o Alasce

Amerykanie są jednym z najbardziej religijnych zamożnych społeczeństw na świecie. 

Religijność po amerykańsku. Sekty i Megachurch

"Amerykańskie obrazki" to zbiór reportaży przybliżających Amerykę bez lukru, widzianą oczami imigrantki i doświadczaną na własnej skórze.

Czym jest amerykański sen dzisiaj?

Luigi Mangione poprzez zabójstwo dyrektora UnitedHealthcare Briana Thompsona z dnia na dzień został celebrytą. Jego sprawa ujawniła skalę frustracji wśród Amerykanów zmagających się z problemem opieki medycznej, którym odmówiono wypłaty roszczeń lub opieki.

Dla jednych morderca, dla innych bohater. Luigi Mangione podzielił USA

24 grudnia 1865 roku w mieście Pulaski w stanie Tennessee powstał pierwszy Ku Klux Klan. Organizacja przeszła długą, skomplikowaną i brutalną drogę. Stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli rasizmu i ekstremizmu.  

Ku Klux Klan z bliska. Historia, fakty i mity

- Młodzi amerykańscy mężczyźni, którzy w tych wyborach przeszli na stronę Donalda Trumpa, pokazują, że opór wobec rzeczywistości na rynku pracy i edukacji przekłada się na postawy polityczne - mówiła w Polskim Radiu 24 pisarka i publicystka Eliza Sarnacka-Mahoney. Stwierdziła, że młode pokolenie wyborców jest generalnie rozczarowane USA i czuje się oszukane. - Odkrywają, że ich kraj nie jest takim fantastycznym miejscem - mówiła publicystka.

Młodzi Amerykanie przeszli na stronę Trumpa. "Są rozczarowani i boją się"

Kiedy ojcowie założyciele próbowali spisać konstytucję, niektóre kompetencje monarsze zaczęli wpisywać jako kompetencje prezydenta. Taką kompetencją jest prawo łaski - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Jarosław Szczepański, amerykanista, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego. Ekspert komentował ułaskawienie syna Joe Bidena i zastanawiał się, czy Trump może ułaskawić... siebie.

Biden ułaskawił syna, Trump ma swoich kandydatów. Prof. Szczepański: prawo łaski to kompetencja monarsza

Szacuje się, że Amerykanie zjedli podczas tegorocznego Święta Dziękczynienia ponad 46 mln indyków. Zgodnie z tradycją, jeden został ułaskawiony przez prezydenta USA. O związanych z tym świętem zwyczajach, w Polskim Radiu 24 mówiła dr Marta Skwirowska z Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie.

Ponad 46 mln zjedzonych indyków i jeden ułaskawiony. Święto Dziękczynienia w USA

- Szczególnie pozytywnym aspektem było wprowadzenie tzw. Obamacare. Ta ustawa spowodowała, że każdy powinien mieć dostęp do ubezpieczenia. Nawet ci, których zarobki nie są wysokie, powinni być w stanie zapewnić sobie ubezpieczenie zdrowotne - mówił w Polskim Radiu 24 dr Bartosz Buchcic, lekarz z Chicago.

Jakie są koszty leczenia w USA? Lekarz z Chicago ujawnia

- Marco Rubio jest najmniej kontrowersyjną postacią w nowej administracji Donalda Trumpa, ale jest w niej wielu wyznawców prezydenta-elekta, którzy nie mają doświadczenia, aby pełnić te funkcje, co nadrabiają wiernopoddańczymi deklaracjami - powiedziała w Polskim Radiu 24 prof. Małgorzata Zachara-Szymańska z Uniwersytetu Jagiellońskiego. 

Nowa administracja Donalda Trumpa. Co to może oznaczać dla świata?

- Kamala Harris nie potrafił znaleźć prostego przekazu do tego elektoratu, który się czuje od 2008 r. ciągle poobijany, elektoratu pracowniczego czy fizycznego. Demokraci nie mieli programu skierowanego do najprostszego pracownika - mówił w Polskim Radiu 24 Rafał Michalski, amerykanista.

Miażdżące zwycięstwo Trumpa. "Program Harris był skierowany do wąskiego grona klasy średniej"

Zarówno demokraci jak i republikanie zdają sobie sprawę, że wybory wygrywa się dzięki mobilizacji twardego elektoratu i przyciągnięciu niezdecydowanych - mówił w Polskim Radiu 24 dziennikarz i amerykanista Tomasz Winiarski. Stąd, tłumaczył, wyraźny skręt ku politycznemu centrum i twórcom internetowym w tegorocznej kampanii. 

Podsumowanie kampanii w USA. Winiarski: zwrot ku centrum i młodym

- Tim Walz świetnie zna swoją rolę, nie wybiega poza nią, choć mógłby. Politycznie jest bardziej doświadczony. Bardziej też atakuje Donalda Trumpa. Kamala Harris spełnia inną rolę, potrafi być kąśliwa wobec Trumpa, ale bardziej merytorycznie - mówił w Polskim Radiu 24 amerykanista dr Marek Kawa. 

Tim Walz u boku Kamali Harris. "Wujek z małomiasteczkowej Ameryki"

- Jego w zasadzie nie interesuje, co powiedzą o nim ludzie za granicą. Nie oni na jego głosują. Trump ma przekaz do obywateli USA i mówi to, czego od niego oczekują. Jak król populistów wybadał to sobie - tłumaczył w Polskim Radiu 24 Artur Dziambor, autor książki "Donald Trump. Jak to się stało?". 

"Król populistów". Artur Dziambor o Donaldzie Trumpie

- Amerykańskie media nie są obiektywne, bo takie nie muszą być, skoro Amerykanie lubią oglądać to, co lubią. W zależności od tego, jakie mają poglądy, będą szukali stacji telewizyjnej, zgodnej z ich poglądami politycznymi - powiedziała w Polskim Radiu 24 Joanna Pinkwart z Kanału Zero, wieloletnia korespondentka polskich mediów w USA.

Media w USA. "Amerykanie nie oczekują obiektywizmu"

235 lat temu, 4 marca 1789 roku, weszła w życie Konstytucja Stanów Zjednoczonych, pierwsza ustawa zasadnicza na świecie. To do niej odwołali się twórcy Konstytucji 3 Maja z 1791 roku, będącej pierwszym europejskim dokumentem tego rodzaju.

"My, naród", czyli Konstytucja USA 

O Kolegium Elektorów Stanów Zjednoczonych, o paradoksach związanych z przeliczaniem głosów elektorskich dla poszczególnych stanów i o znaczeniu elektorów w kontekście wyborów prezydenckich mówił w audycji "RadioStany" Rafał Michalski, amerykanista i publicysta.

Kolegium Elektorów USA. Dokonuje wyboru prezydenta

- Amerykański system prawny oparty jest na koncepcji "common law", który zasadniczo różni się od tego, z czym mamy do czynienia m.in. w Polsce (…). W USA czołową rolę w kreowaniu prawa przyznaje się sędziom. Stąd ogromne znaczenie mają precedensy sądownicze - mówił w Polskim Radiu 24 Paweł Krzysztof Króliczek, amerykanista i konstytucjonalista z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

"W USA sędziowie mają kluczową rolę w kreowaniu prawa"

Ameryka jest pełna podziałów - przekonywała Eliza Sarmacka-Mahoney. Autorka "Amerykańskiego resetu" argumentowała, że, choć niewolnictwo zniesiono formalnie w XIX wieku, w systemie prawnym za Oceanem wciąż występują elementy rasistowskie rzutujące na amerykańską codzienność. Wyjaśniała też, przeciwko czemu buntują się najmłodsi dorośli Amerykanie i skąd - jej zdaniem - wzięło się prawo do posiadania broni. 

Stany nie takie zjednoczone. Eliza Sarnacka-Mahoney o tym, co dzieli Amerykanów

- Ogólna zasada jest taka, że głosować może obywatel amerykański zarejestrowany w jednym z dostępnych publicznych rejestrów wyborczych - tłumaczył w Polskim Radiu 24 publicysta i amerykanista Rafał Michalski.

Jak się głosuje w wyborach w USA? Ekspert wyjaśnia

Miasto, które nigdy nie śpi. Nowy Jork, nazywany "Wielkim Jabłkiem" to jedno z najbardziej ikonicznych miast na świecie i jedno z najstarszych w USA.

Wielkie Jabłko, czyli Nowy Jork 

Kiedyś główny ośrodek gorączki złota, dziś jest jedną z ikon Stanów Zjednoczonych i przyciąga kilkanaście milionów turystów rocznie. San Francisco położone jest na wzgórzach nad Pacyfikiem, z jednej strony oblewane jest falami Pacyfiku, z drugiej wodami Zatoki Świętego Franciszka. 

San Francisco, najbardziej europejskie miasto w USA

Jednym z popularnych kierunków turystycznych, jeśli chodzi o Stany Zjednoczone, jest Los Angeles. O tym, co zwiedzać w słynnym Mieście Aniołów i jego okolicach, mówił na antenie Polskiego Radia 24 podróżnik i autor przewodników po USA Paweł Paluch. 

Co zwiedzić w Los Angeles? "Atrakcje są na przedmieściach"

Karol Majchrzak, podróżnik i twórca podcastów: "Projekt Deep South" i "Pick-Up’em przez Amerykę", w audycji "RadioStany" w Polskim Radiu 24, mówił o specyfice kultury i odrębności historycznej południowych stanów USA.

Południe USA krainą kontrastów. "Noszenie broni traktowane jest tam jako przywilej"

W tym odcinku "RadioStanów" zapraszamy na wycieczkę do Nevady i Kolorado. Pierwszy stan to mekka dla miłośników hazardu, w minionym roku kasyna Las Vegas zarobiły bowiem 15,5 miliarda dolarów. W drugim znajduje się fragment Wielkiego Kanionu, jednego z najlepiej rozpoznawalnych amerykańskich cudów natury. Gościem Polskiego Radia 24 będzie przewodnik po USA Radosław Lewandowski.

Od szybkich rozwodów, przez Route 66, nad Wielki Kanion. RadioStany w Nevadzie

Bożena Jarnot, konsul honorowy RP na Hawajach i Monika Grabowska, organizatorka wycieczek na Hawajach, mówiły w audycji RadioStany w Polskim Radiu 24 o zaletach archipelagu Hawajów jako miejsca do zwiedzania.

Hawaje miejsce magiczne. I coraz bardziej dostępne dla polskich turystów

Mount Rushmore w Południowej Dakocie to jedna wizytówek Stanów Zjednoczonych. Rzeźba wykuta w górze jest hołdem dla czterech prezydentów: George'a Washingtona, Thomasa Jeffersona, Theodore'a Roosevelta oraz Abrahama Lincolna. O historii tego niezwykłego pomnika Jan Białostocki rozmawiał z Mateuszem Łysiakiem (NationalGeographic.pl) i dr. Zbigniewem Kwietniem (Ośrodek Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego).

Mount Rushmore. "Symbol Stanów Zjednoczonych i ikona popkultury"

Co robi się na rodeo i dlaczego stoją za nim tak duże pieniądze? Gdzie polują Teksańczycy? Czym jest Festiwal Grzechotników w Sweet Water? O podróżach po amerykańskim stanie innym niż wszystkie opowiadał w audycji "RadioStany" Artur Owczarski, autor książki "Teksas to Stan Umysłu".