Jak wielkie odkrycia naukowe wpływają na nasze życie? Jak zmieniają naszą codzienność? Jak wyjaśnić naukowo pytania, które nasuwa otaczający nas świat? Odpowiedzi szukamy z ekspertkami i ekspertami z Polskiej Akademii Nauk.

Lodowce powstawały przez tysiące lat i pełniły bardzo ważną rolę w regulacji globalnego klimatu - stabilizowały temperaturę, odbijały promieniowanie słoneczne i gromadziły wielkie zasoby wodne. Ocieplenie spowodowało, że zaczęły topnieć. W jakim tempie? I czy jest to proces nieodwracalny?

O co chodzi z tą nauką?

Z jaką prędkością topnieją lodowce?

W Polsce na alergię cierpi około 12 milionów osób. Wiosna to dla wielu z nich najtrudniejszy czas - łzawiących oczu, kichania i trudności z oddychaniem. Jak można walczyć z alergią?

Jak pozbyć się alergii?

Co niesie ze sobą wiatr słoneczny? Czy w przestrzeni kosmicznej zdarzają się opady? I jak dynamiczne procesy pogody kosmicznej wpływają na nasze życie?

Jak na nas wpływa pogoda kosmiczna?

Odczuwasz niepokój, kiedy nie masz dostępu do internetu? Bez telefonu czujesz się nieswojo, a podczas komentowania cudzych postów lubisz zaznaczyć, że jesteś pierwszy? To może mieć związek z FOMO.

Skąd się bierze FOMO?

Najdalej na północ wysunięty region Ziemi zamieszkiwany jest przez około 4 miliony ludzi. Arktyka jest wolna od przemysłu, turyści zaglądają tam rzadko. Skąd się biorą śmieci w tym pokrytym śniegiem i lodem rejonie świata?

Skąd się biorą śmieci w Arktyce?

Na przełomie maja i czerwca tego roku rozpocznie się misja technologiczno-naukowa na Międzynarodową Stację Kosmiczną z udziałem polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. Jak kompletuje się załogę do takiego przedsięwzięcia? Jakie warunki trzeba spełnić, żeby polecieć w kosmos?

Jak przygotowuje się załogę do misji kosmicznej?

W każdym sezonie jesteśmy narażeni na infekcje wirusowe - atakują nas wirusy grypy, rinowirusy, RSV i inne patogeny. Jak walczyć z wirusami, które podlegają częstym mutacjom? Czym spowodowana jest ich zmienność i czy może jej sprzyjać zmiana klimatu?<br>

Czy przez pandemię wirusy stały się agresywniejsze?

Mogą osiągnąć ponad 400 km/h i unieść nawet bardzo ciężkie obiekty. Tornada zrywają dachy budynków i wyrywają drzewa z korzeniami. Jak powstają? I czy będą częściej pojawiać się pod naszą szerokością geograficzną?<br>

Czy w efekcie zmiany klimatu pojawiły się w Polsce tornada?

Procesy, którym poddaje się żywność, mają przedłużyć jej trwałość, poprawić smak i wygląd, i  wpłynąć na nasze decyzje zakupowe. Jakie są skutki wprowadzenia żywności przetworzonej do naszej diety?

Czy żywności wysoko przetworzonej trzeba się bać?

Naukowcy szacują, że za 10 miliardów lat zgaśnie Słońce. Czy oznacza to koniec naszego układu słonecznego, i - tym samym, koniec życia na Ziemi? 

Co się stanie kiedy zgaśnie Słońce? 

Według ostatnich danych na świecie żyje 8,2 miliarda ludzi. Nasz gatunek, homo sapiens, pojawił jakieś 300 tysięcy lat temu. Czy nadal będzie ewoluował, czy jest doskonały?<br>

Czy homo sapiens jest ostatnim stadium ewolucji człowieka? 

Podwójne nerki, podwójne płuca, ale mózg - jest jeden na cały ludzki organizm. Czy to ewolucyjny błąd, czy raczej mądra "kalkulacja"? I po co nam wyrostek robaczkowy, skoro usunięcie go nie wpływa na nasze funkcjonowanie?

Dlaczego niektóre organy mamy pojedyncze, a inne podwójne?

Planszówki mogą pomagać w nauce historii - to wiadomo. W jaki sposób można z nich korzystać badając historię, i jaka gra ten nurt badawczy zapoczątkowała?

Czy historię da się badać przy pomocy gry planszowej?

Małe urządzenie z dużym apetytem - czajnik. Dlaczego potrzebuje tak dużo energii elektrycznej, żeby zagotować wodę na herbatę? I co oznacza informacja, że nasz sprzęt AGD jest energooszczędny?

Dlaczego czajnik zużywa tak dużo prądu?

Najpierw bezzałogowe loty na Marsa, a później - na Czerwonej Planecie swoją stopę postawi człowiek. Tak brzmią zapowiedzi misji kosmicznych. Po co w ogóle chcemy polecieć na Marsa i kiedy takie plany mają szansę się spełnić?

Czy mamy po co lecieć na Marsa? 

Żeby obejrzeć zorzę polarną kiedyś trzeba było jechać na daleką północ. Ostatnio to niezwykłe zjawisko można podziwiać w Polsce. Czemu to zawdzięczamy? I jakie warunki muszą być spełnione, żeby na niebie pojawiły się niezwykłe kolory?

Dlaczego w Polsce widać zorzę polarną?

Wiara w ezoteryczną energię, czyli orgon, spiskowe teorie dotyczące smug kondensacyjnych czy szczepionek zawierających chipy - to tylko kilka przykładów fake newsów. Kto rozpowszechnia teorie podważający naukowe autorytety, i jaki ma w tym interes?

Jak rozpoznać pseudonaukę?

Nazwa superfoods, czyli super żywność, od pewnego czasu robi karierę. Czy to tylko hasło marketingowe, czy może kryją się pod tą nazwą produkty o zbawiennym działaniu na nasze zdrowie? 

Czy istnieje superfoods?

W 1969 roku człowiek po raz pierwszy postawił stopę na Srebrnym Globie. Czy kiedyś się tam osiedli? Jakie planety naszego układu słonecznego stwarzają warunki do życia? I jaka jest przyszłość kosmicznej turystyki?

Kiedy zamieszkamy na Księżycu?

Najwięcej przeziębień przypada na sezon jesienno-zimowy. Czy to w związku z ochłodzeniem dochodzi do przeziębień? Gdzie czyhają na nas wirusy i skąd się biorą katar i kaszel?

Dlaczego się przeziębiamy?

Samotność może działać na nasz organizm tak, jak wypalanie 15 papierosów dziennie, twierdzą naukowcy. Co to oznacza dla tych, którzy czują się samotni? Czy samotność może skrócić życie?

Jak na nas wpływa samotność?

Kim są rekordziści w długości życia? Dlaczego nasz wiek metrykalny może różnić się od biologicznego i który organ naszego ciała starzeje się najszybciej? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w najnowszym odcinku podcastu z cyklu O co chodzi z tą nauką?

Czy będziemy kiedyś nieśmiertelni?

Czy rośliny cierpią, płaczą, albo wydają z siebie inne dźwięki świadczące o ich potrzebach? A jeśli odczuwają emocje - co wywołuje u nich stres i jak wygląda zestresowana roślina? 

Jak wygląda zestresowana marchewka?

W połowie 2022 roku doszło do katastrofy ekologicznej - z Odry wyłowiono tony śniętych ryb. Bezpośredniego sprawcę rybiego pomoru udało się wskazać - była nią złota alga. Ale prawdziwym źródłem problemu okazał się człowiek. Skoro udało nam się zaszkodzić rzekom, to czy możemy je teraz uzdrowić?

Czy można uzdrowić rzeki?

Postęp w budowie dróg - nie dokonałby się gdyby nie Alfred Nobel i jego dynami. To dynamit zaczęło wykorzystywać w górnictwie, gdzie ze względu m.in. na obecność metanu, używanie innych materiałów było niebezpieczne. Nobel w końcu miał nadzieję, że dzięki dynamitowi zakończy wszystkie wojny, bo przestaną być one opłacalne, skoro będzie można użyć jego wynalazku. Tak się nie stało, ale świat zmienił się nie do poznania. A co jest dynamitem na miarę naszych czasów? W pierwszym odcinku podcastu, porozmawiamy m.in. o wynalazkach, które wykorzystuje się w terapiach nowotworowych.